Kiedy i jak można ustanowić służebność?

Służebność to ograniczone prawo rzeczowe, które obciąża nieruchomość służebną na rzecz innej nieruchomości (służebność gruntowa) lub określonej osoby fizycznej (służebność osobista). Jest jednym z ograniczonych praw rzeczowych, które zapewniają uprawnionemu określone korzyści związane z nieruchomością obciążoną.

Jakie są rodzaje służebności?

W polskim prawie cywilnym wyróżnia się trzy rodzaje służebności:

• Służebność gruntowa – polega na obciążeniu jednej nieruchomości na rzecz właściciela innej nieruchomości, np. służebność drogi koniecznej, która umożliwia właścicielowi nieruchomości pozbawionej dostępu do drogi publicznej korzystanie z drogi przebiegającej przez sąsiednią działkę.
• Służebność osobista – polega na obciążeniu nieruchomości na rzecz oznaczonej osoby fizycznej. Treść służebności osobistej odpowiada treści służebności gruntowej, ale uprawnionym jest konkretna osoba, a nie każdy właściciel nieruchomości władnącej.
• Służebność przesyłu – polega na obciążeniu nieruchomości prawem do przesyłania energii elektrycznej, gazu, ciepła lub innych mediów przez urządzenia znajdujące się na tej nieruchomości lub pod nią.

Ustanowienie służebności wiąże się z wieloma formalnościami i wymogami prawnymi. Aby uniknąć błędów i sporów, warto skorzystać z pomocy prawnej w Gdańsku. Kancelaria Radcy Prawnego Katarzyna Sołtysiak oferuje profesjonalną obsługę prawną w zakresie prawa cywilnego, w tym prawa nieruchomości.

Jak ustanowić służebność?

Sposób ustanowienia służebności zależy od jej rodzaju i podstawy prawnej. Najczęściej służebność powstaje na podstawie umowy między właścicielem nieruchomości obciążonej a uprawnionym do służebności. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Ponadto, aby służebność była skuteczna wobec osób trzecich, powinna być wpisana do księgi wieczystej nieruchomości obciążonej.

Innym sposobem ustanowienia służebności jest orzeczenie sądowe. Sąd może orzec o ustanowieniu służebności gruntowej lub osobistej, w zależności od okoliczności sprawy. Służebność może również powstać na podstawie decyzji administracyjnej. Dotyczy to głównie służebności przesyłu, która może być ustanowiona przez organ wywłaszczeniowy na cele użyteczności publicznej.

Ostatnim sposobem ustanowienia służebności jest zasiedzenie. Jest możliwe tylko wtedy, gdy służebność polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, np. drogi, mostu, rury. Koniecznym jest także upływ czasu 20 lat w razie nabycia posiadania służebności w dobrej wierze i 30 lat w razie nabycia jej posiadania w złej wierze. Nie jest możliwe nabycie służebności osobistej w drodze zasiedzenia.